Երկուշաբթի
զվարդաձայն
լրագրավաճառ
զվարճասեր
գրքավաճառ
ժպտերես
հացավառ
մսավաճառ
Չորեքշաբթի
գյուղացի
քաղաքացի
Եվրոպացի
Ֆրանսիացի
ԱՑԻ
Հինգշաբթի-ուրբաթ
Սև գայլ տեսավ շղթայակապ շանը ու հարցրեց:
Այդ ո՞վ է քեզ ամուր շղթայել ու այդպես գիրացել։
Շունը հաչալով պատասխանեց։
Չար մարդը։
Չէ,սրտովս չէ այդպիսի բախտը։Ավելի լավ է շղթայված մնամ, քան թե այդ
ծանր շղթան վզիս։
Չորս հարյուր, երեսուներեք,հարյուր հիսուն,հարյուր
Երկուշաբթի
1․Հետևյալ արմատներին նոր արմատներ ավելացրեք և ստացեք բարդ բառեր:
Փողկապ, սևազգեստ, ձեռք, փոշեկուլ, կարմրասիրտ, աչքաբաց, օրացույց, հայրանուն:
2․Առանձնացրեք գոյականների վերջավորությունները և գոյականները գրեք ուղիղ ձևով: Մեքենա, ավազ, անտառ քաղաք, տառեր, սեղան, լուսամուտ, մարդկանց, երեխաներ, գրչատուփ, մատներ, ստեղնաշար
Երեքշաբթի
1․ Փորձեք առանձնացնել վերջավորություն և ածանց ունեցող գոյականները:
Գրքային, գրքից, մեքենայով, քաղաքից, անգլուխ, մսոտ, մսից, քաղաքային, յուղոտ, բախտից, անբախտ, գլխավոր, գլխով, մարմնին, անմարմին:
Գիրք-ային
Գիրք-ից
Մեքենա-յով
Քաղաք-ից
Միս-ոտ
Միս-ից
Քաղաք-ային
Յուղ-ոտ
Բախտ-ից
Ան-բախտ
Գլուխ-ավոր
Գլուխ-ով
Մարմն-ին
Ան-մարմին
Չորեքշաբթի
1․ Բայերից ություն ածանցի միջոցով ստացեք գոյականներ:
Լավություն, մեծություն, թանկություն, չորություն, բարձրություն, տաքություն, գեղեցկություն, վատություն:
Հինգշաբթի
1․Բառերի առաջին արմատները գրեք չհնչյունափոխված ձևով:
օրինակ՝ գրչաման–գիր: Սրամիտ-սուր, մտազբաղ-մտածել, գնացուցակ-գնել, ծաղկավաճառ-ծաղիկ, շնագայլ-շուն, լուսամուտ-լույս սիրառատ-սիրել, գունազարդ-գույն, հունական-Հուն, բնավեր-բնա:
Երկուշաբթի
1․Հետևյալ արմատներին նոր արմատներ ավելացրեք և ստացեք բարդ բառեր:
Փողկապ, սևազգեստ, ձեռագիր, փշատ, սրտակեր, աչքալուս, օրացույց, հայրապետ:
2․Առանձնացրեք գոյականների վերջավորությունները և գոյականները գրեք ուղիղ ձևով: Մեքենայով, ավազից, անտառում, քաղաքից, տառերին, սեղանի, լուսամուտից, մարդկանցով, երեխաների, գրչատուփին, մատներով, ստեղնաշարին:
Մեքենայով-Մեքենա
Ավազից-Ավազ
անտառում -անտառ
քաղաքից-քաղաք
Տառերին-Տառեր
Սեղանի-Սեղան
Լուսամուտից-Լուսամուտ
Մարդկանցով-Մարդկանց
Երեխաների-Երեխա
Գրչատուփին-Գրչատուփ
Մատներով-Մատ,Մատներ
Ստեղնաշարին-ստեղնաշար
Երեքշաբթի
1․ Փորձեք առանձնացնել վերջավորություն և ածանց ունեցող գոյականները:
Գրքային, գրքից, մեքենայով, քաղաքից, անգլուխ, մսոտ, մսից, քաղաքային, յուղոտ, բախտից, անբախտ, գլխավոր, գլխով, մարմնին, անմարմին:
Չորեքշաբթի
1․ Բայերից ություն ածանցի միջոցով ստացեք գոյականներ:
Լավանալ, մեծանալ, թանկանալ, չորանալ, բարձրանալ, տաքանալ, գեղեցկանալ, վատանալ:
Լավություն, մեծություն, թանկություն, չորություն, բարձրություն, տաքություն, գեղեցկություն, վատություն:
Հինգշաբթի
1․Բառերի առաջին արմատները գրեք չհնչյունափոխված ձևով:
օրինակ՝ գրչաման–գիր: Սրամիտ, մտազբաղ, գնացուցակ, ծաղկավաճառ, շնագայլ, լուսատու, սիրառատ, գունազարդ, հունական, բնավեր:
Վերհանել-վեր
Դժբախտ-Դժ
Անհնար-Ան
Չկամ-Չ
Չգալ-Չ
Դժգոհ-Դժ
Անհեռատես-Ան
2.Նախածանցներով ածանցավոր բառեր կազմեք:
Ան, չ, դժ, վեր, արտ:
Անհասկացող
Չտես
Դժգոհ
Վերադաս
Արտասանել
Անհավասար
Չշնհորակալ
Դժկամ
Վերագալ
արտահանել
3.Բառերը բաժանեք արմատների, ածանցների և տեղավորեք աղյուսակում:
Բարձրաձայն, լավամարդ, անհանգիստ, լեզվանի, մարդկային, հեռագրատուն, լուսարձակ, բառ, պատուհան, հոգի, նավ, գալուստ, սառը, դանակ, գազանանոց, հողագուդ, բուժքույր, բժշկուհի:
| պարզ | ածանցավոր | բարդ | Բարդ ածանցավոր |
| լեզվանի | անհանգիստ | Բարձրաձայն | գազանանոց |
| բառ | մարդկային | լավամարդ | |
| հոգի | լուսարձակ | հեռագրատուն | |
| նավ | բժշկուհի | բուժքույր | |
| սառը | գալուստ | պատուհան | |
| դանակ | |||
| գալուստ | |||
Շուն, գինի, բույս, հույս, տարի, օր:
շնաձուկ
Գինագործ
Բույսառատ
անհույս
նորտարի
ամենօր
Կոմիտասը՝ Սողոմոն Գևորգի Սողոմոնյանը, ծնվել է 1869 թվականի սեպտեմբերի 26-ին Անատոլիայի Կուտինա քաղաքում։ Նրա հայրը՝ Գևորգ Սողոմոնյանը, կոշկակար էր. միևնույն ժամանակ նա երգեր էր հորինում և օժտված էր գեղեցիկ ձայնով։ Երաժշտական վառ ունակություններով աչքի էր ընկնում նաև կոմպոզիտորի մայրը՝ Թագուհին, որը գորգագործուհի էր։Անուրախ ու զրկանքներով լի էր Կոմիտասի մանկությունը։Յոթ տարեկանում Կոմիտասն ընդունվեց տեղի չորսդասյան դպրոցը, որն ավարտելուց հետո հայրը նրան ուղարկեց Բրուսա՝ ուսումը շարունակելու։
«Նա նիհարակազմ, վտիտ ու գունատ տղա էր, միշտ խոհեմ ու բարի։ Նա վատ էր հագնվում»,- այսպես էր հիշում Կոմիտասին նրա դասընկերներից մեկը։
Սողոմոնին հաճախ տեսնում էին լվացքատան սառը քարերին քնած։
Նա հիանալի երգում էր, և պատահական չէր, որ Կուտինայում նրան անվանում էին «թափառական փոքրիկ երգիչ»։
«Հայ ժողովուրդը կոմիտասյան երգին մեջ գտավ, ճանաչեց իր հոգին, իր հոգեկան ինքնությունը։ Կոմիտաս վարդապետը սկիզբ է, որ վախճան չունի։ Նա պիտի ապրի հայ ժողովրդով, հայ ժողովուրդը պիտի ապրի նրանով, ինչպես այսօր, այնպես էլ հավիտյան»։ (Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Վազգեն Ա.)
1․Գրե՛ք ինչպիսն է
Արևը—դեղին է, պայծառ է: (օրինակ)
Տունը-մեծ է, շագանակագույն է։
Այգին- գեղեցիկ է, կանաչ է ։
Մեքենան-սպիտակ է, մաքուր է։
Մատիտը- սև է, սուր է։
Գիրքը- հաստ է, կապույտ է։
Աթոռը-փայտից է, կանաչ է
2․ Ես խոսում եմ, դու խոսում ես, Արամը խոսում է: Շարունակի՛ր նույնությամբ՝ գործածելով տրված բառերը՝ երգել, կարդալ, վազել, նվագել, գնալ, գրել, ուտել, նկարել:
Օրինակ՝ Ես երգում եմ, դու երգում ես, Արամը երգում է:
Ես կարդում եմ, դու կարդում ես, Արամը կարդում է։
Ես վազում եմ, դու վազում ես, Արամը վազում է։
Ես նվագում եմ, դու նվագում ես, Արամը նվագում է։
Ես գնում եմ , դու գնում ես, Արամը գնում է։
Ես գրում եմ, դու գրում ես, Արամը գրում է։
Ես ուտում եմ, դու ուտում ես, Արամը ուտում է։
Ես նկարում եմ , դու նկարում ես, Արամը նկարում է։
3․ Փոքր-փոքրիկ միրգ-․Բառերի վերջում ավելացնելով –իկ, -ային, -ենի մասնիկները՝ կազմի՛ր ածանցավոր բառեր: Օրինակ
-իկ -ային -ենի
մրգային խնձոր-խնորենի
Աստղ-աստղիկ արև-արևային տանձ-տանձենի
Արև-արևիկ ձմեռ-ձմեռային բալ-բալենի
տատ- տատիկ ամառ-ամառային փշատ-փշատենի
Բարձ-բարձիկ բամբակ-բամբակենի
4․ Կազմի՛ր բառակապակցություն՝ միևնույն գույնով գունավորելով համապատասխան առաջադրանքները:
Մաքուր օր
Փոքրիկ օդ
Աշնանային տղա
Քաղցր սար
Բարձր ձյուն
Ճերմակ միրգ
Գույնզգույն ծաղիկներ
Երեխաները թռչում են:
Գետակը շողում է:
Թռչունները վազում են:
Արևը որոտում է:
Կայծակը կարկաչում է:
Սյունյակներում առանձնացրո՛ւ առարկա և գործողություն ցույց տվող բառերը:
Խոսք, վազք, խոսել, վազել, զրույցել, պատություն, զրույց, զրուցել, խոսել, գիրք, վազել, գրել, պահարան, պահել, կոտրել, փշուր, փշրել, նկար, նկարել, պատմել, ստեղծագործություն, ստեղծագործել, կառուցել, շինություն, կառույց, շինել, կտրվածք, կտրել, չափել, կես, չափ, կիսել, ջերմ, ջերմացնել, սառույց, սառել, ցուրտ, ցրտել, ծիծաղ, ծիծաղել, ուրախ, ուրախանալ:
| Առարակա ցույց տվող բառեր, ի՞նչ, ինչե՞ր | Գործողություն ցույց տվող բառեր, ի՞նչ անել |
| խոսք | վազել |
| վազք | խոսել |
| պատություն | զրույցել |
| զրույց | զրուցել |
| գիրք | խոսել |
| պահարան | վազել |
| փշուր | գրել |
| նկար | պահել |
| ստեղծագործություն | կոտրել |
| շինություն | կառուցել |
| կառույց | փշրել |
| կտրվածք | նկարել |
| կես | պատմել |
| չափ | ստեղծագործել |
| ջերմ | շինել |
| սառույց | կտրել |
| ցուրտ | չափել |
| ծիծաղ | կիսել |
| ուրախ | ջերմացնել |
| սառել | |
| ցրտել | |
| ուրախանալ | |
| ծիծաղել |
Գրե՛ք –իկ, -ուկ, -ային, -ություն մասնիկներով վերջացող բառեր:
-Իկ-շուն-փիսիկ
-ուկ-խոզուկ-գառնուկ
-ային-Արև
-ություն-Գեղեցկություն
Տուն, խելք, միտք, խոս, ձայն բառերի սկզբում ավելացրո՛ւ –ան մասնկը:
Օրինակ՝ անտուն,
անխելք
Անմիտք
Անխոս
Անձայն
Գրի՛ր բառեր, որնք պատասխանում են ո՞վ հարցին և ի՞նչ հարցին:
Ո՞վ Ի՞նչ
Բժիշկ Արև
Նարե ռեզին
Մոնիկա կոշիկ
Բարան սղարան
Գուրգեն Աթոռ
Արեն սեղան
Մարի շիշ
Տաթև ականջակալ
Գայանե ամպ
Պատասխանի՛ր հարցերին:
Խաղողն ու դեղձը ինչե՞ր են:Մրգեր
Ո՞վ է վարում ինքնաթիռը:Օդաչու
Ի՞նչ համ ունի մեղրը: Քաղցր համ
Ո՞վ է մշակում այգին: Այգեպանը
Անձրևից հետո ինչե՞րն են դուրս գալիս հողի տակից: սունկ
Տրված բառերը իրար միացնելով կազմի՛ր նոր բառեր:
Խաղ+ընկեր-խաղընկեր
Քսան+մեկ-քսանմեկ
Դաս+ընկեր-Դասընկեր
Կես+օր-կեսօր
Ծով +ափ-ծովափ
Բարձր+ա+հասակ-Բարձրահասակ
Պար+հանդես-պարահանդես
Հյուր+ա+սենյակ-Հյուրասենյակ
Զարդ+ա+տուփ-Զարդատուփ
Վարդ+գույն-վարդագույն
Հորդ+առատ-Հորդառատ
Դաս+գիրք-Դասագիրք
Ծառ+տունկ-Ծառատունկ
Ծիրան+գույն-Ծիրանգույն
Լրացրո՛ւ աղյուսակը՝ բառերը գրելով համապատասխան սյունակներում օրինակ՝
Մայր, մայրաքաղաք, աղջիկ, ձեռք, երեխա, դարպաս, գիտնական,դպրոց, հորեղբայր, երգ, տառ, վարդ, մեքենա, ծաղկեփունջ, լողավազան, լողորդ
| Անձ | Իր |
| Մայր, | Մայրաքաղաք |
| աղջիկ, | ձեռք, |
| երեխա | դարպաս |
| գիտնական | դպրոց |
| հորեղբայր | երգ |
| լողորդ | տառ |
| վարդ | |
| մեքենա | |
| ծաղկեփունջ | |
| լողավազան |
Համապատասխան մասնիկները՝ ածանցները, ավելացրո՛ւ բառերին և կազմի՛ր նոր բառեր՝ ածանցավոր բառեր:
Տուն -ային
Բախտ -արան
Դաս -ան
Ճաշ -իկ
Անուշ -ակ
Քաղցր -ենի
Գետ -ոց
Փոքր -ություն
պահ -ոց
Արև -ոտ
Մանուկ – ություն
Ձմեռ –ային
Խնձոր -ենի
Տանձ -ենի
Բալ -ենի
Քաջ -ություն
Հերոս -ություն
Օրինակ՝ տնակ, տնային, ձմեռային, տանձենի, պահարան, մանկիկ
Փակագծերում տրված բայերը գոործածի՛ր նախադասության մեջ հետևելով օրինակին:
Մենք (վազել) բակում:- Մենք վազում ենք բակում:
Նրանք (թաքնվել) անտառում:- Նրանք թաքնվել էին անտառում:
Արամը և Լիլիթը (կարդալ) գիրք:-Արամը և Լիլիթը կարդում են գիրք։
Սովորողները (ջրել) ծաղիկները:Սովորողները ջրում են ծաղիկները:
Կենդանիները (թաքնվել) իրենց բներում:Կենդանիները թաքնվում են իրենց բներում ։
Անահիտը (նկարել) բնությունը:Անահիտը նկարեց բնությունը։
Բոլորս շատ լավ (հանգստանալ) ճամփորդության ժամանակ:
Բոլորս շատ լավ հանգստացանք ճամփորդության ժամանակ:
Հասթի Անջոմանի 